49ο ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

ΑΡΧΙΚΗΤΕΥΧΟΣ 12ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΕΛΛΕΙΨΗ

Β) Σχετικά με την πληρότητα του λόγου

ThumbnailIlse Kleyn

   Έλλειψη ή βραχυλογία: όταν μερικές φορές, χάρη συντομίας, παραλείπονται μια ή περισσότερες λέξεις από μια φράση, που μπορούν να εννοηθούν από τα συμφραζόμενα.

-Κι αν είν' η αγάπη μάγισσα / μάνα η λατρεία κοντά της. / Ο φόβος και το θάμασμα / τα δίδυμα παιδιά της.

-Τι νέα;

Το σχήμα της έλλειψης ή βραχυλογίας παρουσιάζεται και με τις μορφές:

1.      Σχήμα από κοινού: όταν μια λέξη ή πρόταση που παραλείπεται εννοείται από τα προηγούμενα όπως ακριβώς συναντάται εκεί, χωρίς να μεταβληθεί.

-Ο Παύλος είναι ψηλός, ο Γιάννης δεν είναι (ενν. ψηλός).

-Ήθελα να διαβάσω, αλλά δεν πρόλαβα (ενν. να διαβάσω).

2.      Σχήμα εξ αναλόγου: όταν μια λέξη ή πρόταση που παραλείπεται εννοείται από τα προηγούμενα, αλλά κάπως αλλαγμένη (σε πτώση, αριθμό κτλ.).

-Την επόμενη μέρα δεν τηλεφώνησα, όπως είχα σκοπό (ενν. να τηλεφωνήσω).

3.      Σχήμα εξ αντιθέτου: το ίδιο συμβαίνει και στο σχήμα αυτό, αλλά εδώ δε λαμβάνεται η αναλογία, αλλά η αντίθεση.

-Στο έμπα μπήκε σαν αϊτός, στο ξέβγα σαν πετρίτης (ενν. βγήκε).

4.      Ζεύγμα: όταν δύο ομοειδείς προσδιορισμοί (συνήθως αντικείμενα) αποδίδονται σε ένα ρήμα, ενώ λογικά ο ένας δεν του ταιριάζει αλλά ταιριάζει σε ένα άλλο ρήμα που εννοείται.

-Ακούει ντουφέκια και βροντούν, σπαθιά λαμποκοπάνε. (Ακούει ντουφέκια -βλέπει σπαθιά.)

-Τρώνε παχιά πρόβατα και κρασί εξαίσιο. (Τρώνε πρόβατα - πίνουν κρασί.)

5.      Αποσιώπηση: όταν ο ομιλητής ή ο γράφων διακόπτει την ομαλή ροή του λόγου, αποφεύγοντας να πει κάτι για διάφορους λόγους, και στη θέση των φράσεων που παραλείπονται μπαίνουν αποσιωπητικά.

-Περνά από το δάσος το υγρό που τραγουδάει ο γκιόνης / και σαν εσέ πεντάμορφη...

-Αγάπη μου, θυμώνεις,…