49^ο ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

ΚΛΙΜΑΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ

“Το ανθρώπινο γένος εκτελεί σήμερα ένα γεωφυσικό πείραμα μεγάλης κλίμακας, που όμοιό του δεν μπορούσε να υπάρξει στο παρελθόν και ούτε μπορεί να επαναληφθεί στο μέλλον. Μέσα σε διάστημα λίγων αιώνων έχουμε απελευθερώσει στην ατμόσφαιρα και στον ωκεανό τον συμπυκνωμένο οργανικό άνθρακα που ήταν αποθηκευμένος σε ιζηματογενή πετρώματα για εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια.”Roger Revelle και Hans E. Suess. Tellus 1957.

 Το κλίμα της Γης πάντα άλλαζε και πάντα θα αλλάζει.
Στο παρελθόν ήταν αποκλειστικά το αποτέλεσμα φυσικών αιτιών. Οι αλλαγές όμως του κλίματος που βλέπουμε τα τελευταία χρόνια και που θα δούμε στις επόμενες δεκαετίες, είναι κυρίως αποτέλεσμα της ανθρώπινης παρέμβασης.
 Ένα μάλλον παρεξηγημένο φυσικό φαινόμενο είναι το Φαινόμενο Θερμοκηπίου, πού τόσο έχει απασχολήσει τα τελευταία χρόνια, επιστήμονες και μη.
Η μέση θερμοκρασία στην επιφάνεια του πλανήτη καθορίζεται από το ισοζύγιο ανάμεσα στην εισερχόμενη ηλιακή ακτινοβολία και την υπέρυθρη (μεγάλου μήκους κύματος) ακτινοβολία που εκπέμπεται προς το διάστημα από τη Γη.
Σε απόσταση περίπου 25 χλμ. από την επιφάνεια της γης υπάρχει ένα λεπτό στρώμα από αέρια , το οποίο δρα όπως το γυαλί ενός θερμοκηπίου, δηλαδή, ενώ επιτρέπει την είσοδο της θερμότητας που μεταφέρει η υπεριώδης ακτίνα του ήλιου, εμποδίζει την έξοδο της θερμότητας προς το διάστημα.
Συγκεκριμένα, ενώ η ακτινοβολία του ήλιου περνώντας από την ατμόσφαιρα της γης θερμαίνει τη Γη, η Γη εκπέμπει και η ίδια υπέρυθρη ακτινοβολία, της οποίας το μεγαλύτερο μέρος δραπετεύει προς το διάστημα με αποτέλεσμα την ψύξη του πλανήτη μας. Ένα μέρος όμως της υπέρυθρης ακτινοβολίας απορροφάται από τα αέρια της ατμόσφαιρας και επανεκπέμπεται προς τα κάτω μειώνοντας έτσι την ψύξη της γης (κατ' αναλογία με την παγίδευση της θερμότητας από τα γυάλινα τοιχώματα ενός θερμοκηπίου). Η επίδραση της ύπαρξης των "θερμοκηπιακών" αυτών αερίων όταν αυτά συναντώνται στις φυσιολογικές τους ποσότητες, είναι ευεργετική για τη ζωή στον πλανήτη γιατί διατηρεί την θερμοκρασία στην επιφάνεια της γης σε μία (μέση ετήσια) τιμή περίπου στους 14^οC (ενώ αν δεν υπήρχαν τα αέρια αυτά θα ήταν -18^οC).

 
Το φαινόμενο του θερμοκηπίου

Τα «αέρια του θερμοκηπίου» είναι περίπου 20 και έχουν όγκο μικρότερο από 1% του συνολικού όγκου της ατμόσφαιρας. Τα σημαντικότερα είναι οι υδρατμοί (H₂O), το διοξείδιο του άνθρακα (CO₂), το μεθάνιο (CH₄), το υποξείδιο του αζώτου (N₂O), οι χλωροφθοράνθρακες (CFCs) και το τροποσφαιρικό όζον (O₃).
Κάθε μεταβολή στις συγκεντρώσεις αυτών των αεριών, διαταράσσει το ενεργειακό ισοζύγιο, προκαλεί μεταβολή της θερμοκρασίας και ως εκ τούτου κλιματικές αλλαγές.
Οι υδρατμοί, αν και απορροφούν το 65% της υπέρυθρης ακτινοβολίας, δεν φαίνεται να έχουν επηρεαστεί άμεσα από την ανθρώπινη δραστηριότητα.
ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΑΕΡΙΩΝ ΣΤΟ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟ

    Το διοξείδιο του άνθρακα (CO₂) συμμετέχει κατά 60% στην ύπαρξη του φαινομένου του θερμοκηπίου και παραμένει στην ατμόσφαιρα από 50 – 200 χρόνια.

    Το μεθάνιο (CH₄) συμμετέχει κατά 20% στο φαινόμενο του θερμοκηπίου, παραμένει στην ατμόσφαιρα από 15-20 χρόνια και είναι κατά 23 φορές πιο αποτελεσματικό στη δέσμευση της θερμότητας από ότι το CO₂.

    To υποξείδιο του αζώτου (N₂O) συμμετέχει κατά 4%-6% στο φαινόμενο του θερμοκηπίου και είναι κατά 310 φορές πιο αποτελεσματικό στη δέσμευση της θερμότητας από ότι το CO₂.

    Τα φθοριούχα αέρια είναι εξαιρετικά ισχυρά μπορούν να δεσμεύουν θερμότητα κατά 22.000 φορές πιο αποτελεσματικά από το CO₂ και παραμένουν στην ατμόσφαιρα για χιλιάδες χρόνια.
Όμως πρόκειται απλώς για μια φυσική αλλαγή του κλίματος ;
Τα τελευταία 100 χρόνια, η μέση ατμοσφαιρική θερμοκρασία στην επιφάνεια του πλανήτη αυξήθηκε κατά 0,74 °C παγκοσμίως και κατά σχεδόν 1 °C στην Ευρώπη, γεγονός που συνιστά ασυνήθιστα ταχεία θέρμανση.

Το λιώσιμο των πάγων που έβγαλε τη Γη από την τελευταία Εποχή των Παγετώνων πυροδοτήθηκε από την αύξηση του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, αποδεικνύει για πρώτη φορά νέα μελέτη

 Η Διεθνής Ομάδα για την Αλλαγή του Κλίματος (IPCC), ένας οργανισμός του Ο.Η.Ε. που αποτελεί σημείο συνάντησης εκατοντάδων ειδικών επί του κλίματος από ολόκληρο τον κόσμο, προβλέπει ότι μέχρι το 2.100 η μέση παγκόσμια θερμοκρασία είναι πολύ πιθανό να αυξηθεί περαιτέρω κατά 1,8°C έως 4°C εκτός αν οι άνθρωποι αναλάβουν δράση για τον περιορισμό των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Αν και με την πρώτη ματιά η διαφορά δεν μοιάζει σημαντική, στη διάρκεια της τελευταίας εποχής των πάγων, πριν από 11.500 χρόνια, η μέση θερμοκρασία στον πλανήτη ήταν μόνο κατά 5°C χαμηλότερη από τη σημερινή.

 Όταν αυξάνονται οι συγκεντρώσεις των θερμοκηπιακών αερίων (πιο δραματικά αυτές του διοξειδίου του άνθρακα λόγω των εκπομπών του εξαιτίας της κατανάλωσης ενέργειας από τις ανθρώπινες δραστηριότητες) τα κατώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας απορροφούν περισσότερη από την εξερχόμενη υπέρυθρη ακτινοβολία από την γη και την επανεκπέμπουν προς τα κάτω με συνέπεια την αύξηση της θερμοκρασίας στην επιφάνεια της. Η μεγέθυνση λοιπόν του φαινομένου του θερμοκηπίου (και όχι αυτή καθ' αυτή η ύπαρξή του) λόγω της πολύ αυξημένης παρουσίας των θερμοκηπιακών αερίων στην ατμόσφαιρα θεωρείται ότι συμβάλλει στην παρατηρούμενη θέρμανση της επιφάνειας του πλανήτη μας.
Με το φαινόμενο του θερμοκηπίου, αλλά και την ευρύτερη καταστροφή του περιβάλλοντος, συνδέουν πολλοί Ευρωπαίοι κλιματολόγοι τους καύσωνες. Έκθεση της Παγκόσμιας Οργάνωσης Μετεωρολογίας (WMO), η οποία σημειωτέων δεν διακρίνεται για τις υπερβολές της, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για τις εξαιρετικά υψηλές θερμοκρασίες που παρατηρήθηκαν σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες.
"Στα επόμενα 100 χρόνια, η αναμενόμενη μέση αύξηση στην επιφάνεια της Γης θα είναι από 1 μέχρι 3.5 βαθμούς Κελσίου" δηλώνουν οι επιστήμονες του Κέντρου Μετεωρολογικών Εφαρμογών ΕΛ.Γ.Α και παραθέτουν στοιχεία για τις επερχόμενες κλιματικές αλλαγές, εφόσον διατηρηθεί ο ίδιος ρυθμός αύξησης της θερμοκρασίας.
Την ίδια περίοδο, προβλέπεται επίσης άνοδος της στάθμης των θαλασσών, από 15 μέχρι 95 εκ., αλλά και ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως έντονες βροχοπτώσεις και πλημμύρες ,όπως επίσης και ξηρασίες που αναμένεται να αυξηθούν τόσο σε συχνότητα όσο και σε διάρκεια.

     
Μόνο οι ΗΠΑ κατά το 2011 επλήγησαν από 14 ακραία καιρικά φαινόμενα που προκάλεσαν ζημίες που υπερβαίνουν το ένα δισεκατομμύριο δολάρια το καθένα – σε αρκετές πολιτείες από τον Ιανουάριο έως τον Οκτώβριο ήταν οι υγρότεροι που έχουν καταγραφεί ποτέ. Στην Ιαπωνία κατέγραψαν επίσης ρεκόρ βροχοπτώσεων, ενώ η λεκάνη απορροής του ποταμού Γιανγκτσέ στην Κίνα υπέστη ένα ρεκόρ ξηρασίας.

Η προστασία του περιβάλλοντος δεν είναι μόνο το σημαντικότερο πρόβλημα της εποχής μας. Αποδεικνύεται όλο και περισσότερο ότι είναι και το δυσκολότερο να λυθεί.
Κι αυτό γιατί δεν πρόκειται για ένα πρόβλημα, αλλά για πολλά, σε μεγάλο βαθμό αλληλοσυγκρουόμενα, που άπτονται σχεδόν όλων των πτυχών της ζωής μας κι απαιτούν ενιαία αντιμετώπιση σε παγκόσμιο επίπεδο.
Θα ήταν χρήσιμο πρώτα να διαχωρίσουμε την ανθρωπογενή κλιματική αλλαγή από την κλιματική μεταβλητότητα που διακρίνονταν πάντοτε στην φύση. Επιπλέον θα ήταν ωφέλιμο να διευκρινίσουμε ότι αναφερόμαστε σε μεταβολές που παρατηρούνται σε ένα μικρό χρονικό παράθυρο μερικών δεκαετιών και όχι αλλαγές που λαμβάνουν χώρα σε χρονικό διάστημα χιλιάδων ετών και οφείλονται σε αποκλίσεις των αστρονομικών παραμέτρων περιστροφής της γης ή στην χαοτική φύση του κλίματος.
Τα τελευταία χρόνια οι ποσότητες αερίων του θερμοκηπίου που εκλύονται στην ατμόσφαιρα έχουν αυξηθεί ανησυχητικά λόγω των εντεινόμενων ανθρωπογενών δραστηριοτήτων παγκοσμίως. Με τη χρήση ορυκτών καυσίμων, για την παραγωγή ενέργειας, η ανθρωπότητα έχει προκαλέσει την έκλυση τεράστιων ποσοτήτων CO₂ στην ατμόσφαιρα.
Οι ανθρώπινες δραστηριότητες όχι μόνο εκπέμπουν υψηλές συγκεντρώσεις CO₂ στην ατμόσφαιρα, αλλά βλάπτουν και την ικανότητα της γης να απορροφά το CO₂ και να το ενσωματώνει στους φυσικούς κύκλους ροής ενέργειας και ύλης, με την καταστροφή των δασών και του φυτοπλαγκτόν των ωκεανών. Το πλαγκτόν αποτελεί τον κύριο «απορροφητή» CO₂ του πλανήτη, καθώς πρόκειται για φυτικό οργανισμό που χρησιμοποιεί το CO₂ κατά τη φωτοσύνθεση.
Αυτό που έχει σημασία δεν είναι η ίδια η θερμοκρασία αλλά οι συνέπειες της:

v Περισσότερη εξάτμιση και περισσότερες βροχές.

v Αύξηση της στάθμης της θάλασσας, λιώσιμο των παγετώνων, συχνότερη εμφάνιση ακραίων καιρικών φαινομένων…

v Προσαρμογή της πανίδας και της χλωρίδας … ή εξαφανισμός τους.

v Προσαρμογή των πληθυσμών και των κοινωνιών.

Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι συνέπειες της αλλαγής του κλίματος θα είναι κατά κύριο λόγο αρνητικές. Η άνοδος της στάθμης των θαλασσών  θα θέσει σε κίνδυνο τις ζωές εκατομμυρίων κατοίκων παράκτιων περιοχών, ενώ η αλλαγή του κλίματος θα αυξήσει τόσο τη συχνότητα όσο και την ένταση ακραίων καιρικών φαινομένων, όπως οι ξηρασίες, οι πλημμύρες, τα κύματα καύσωνα και οι θύελλες.

Τα έντονα καιρικά φαινόμενα είναι ξέσπασμα της φύσης ή επιθυμία των κρατών;

Θα υπάρξει αυξημένη λειψυδρία σε πολλές περιοχές, όπου το νερό είναι ήδη λιγοστό, καθώς και ελλείψεις σε τρόφιμα ή εξάπλωση τροπικών ασθενειών σε ορισμένες περιοχές. Αυτό με τη σειρά του μπορεί να προκαλέσει συγκρούσεις για τους υπό εξαφάνιση πόρους, καθώς και να οδηγήσει σε μεταναστεύσεις πληθυσμών.
Η άνοδος της θερμοκρασίας άνω των 2°C  σε σύγκριση με τα επίπεδα της προ-βιομηχανικής εποχής αυξάνει επίσης τον κίνδυνο εμφάνισης καταστροφικών και μη ανατρέψιμων γεγονότων.
Αύξηση της θερμοκρασίας μπορεί να παράσχει ορισμένα οφέλη για τη γεωργία στη βόρεια Ευρώπη. Σύμφωνα με τις προβλέψεις, η αγροτική παραγωγή στην βόρεια Ευρώπη θα αυξηθεί μόνο στην περίπτωση ανόδου της θερμοκρασίας έως 2°C, ενώ θα αρχίσει να μειώνεται πέρα από αυτό το όριο. Αντίθετα, η αυξημένη λειψυδρία και οι υψηλότερες θερμοκρασίες στη νότια Ευρώπη και κυρίως στις μεσογειακές χώρες  θα μπορούσαν να είναι καταστροφικές. 

Συρρίκνωση δασών

Η άνοδος της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη εκτιμάται ότι θα οδηγήσει, έως το 2050,σε συρρίκνωση των δασικών οικοσυστημάτων κατά 13%, με παράλληλη συρρίκνωση της βιοποικιλότητας κυρίως στην Ασία, την Ευρώπη και το νότιο τμήμα της Αφρικής.
Σημαντική επίσης θεωρείται και η απειλή από την εισαγωγή ξενικών ειδών σε περιοχές ευαίσθητες, λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας, ενώ τη μεγαλύτερη απειλή από την εισαγωγή αυτών των ειδών αντιμετωπίζει η Ανταρκτική. Τα ξενικά αυτά είδη ανατρέπουν την ισορροπία των οικοσυστημάτων σε ορισμένα νησιά που βρίσκονται κοντά στη λευκή ήπειρο με αποτέλεσμα την εξαφάνιση των ενδημικών ειδών των περιοχών αυτών.
    Ας υπενθυμίσουμε σε αυτό το σημείο ότι πολύ συχνά δημιουργείται σύγχυση μεταξύ των εννοιών του «καιρού» και του«κλίματος».
Ο καιρός (βροχοπτώσεις, χιονοπτώσεις, νεφώσεις, άνεμοι, υγρασία, θερμοκρασία…)  αφορά στις συνθήκες σε ένα συγκεκριμένο τόπο και χρόνο και μπορεί να αλλάζει από ώρα σε ώρα, από ημέρα σε ημέρα και από εποχή σε εποχή. Είναι ο τρόπος της φύσης να εξισορροπεί τις διάφορες δυνάμεις στην ατμόσφαιρα.
Το κλίμα είναι το σύνολο των μετεωρολογικών φαινομένων που επικρατούν κατά τη διάρκεια μιας μακράς περιόδου.
Αλλαγή του κλίματος (καιρικά φαινόμενα, παγετώνες, άνοδος της στάθμης της θάλασσας), σημαίνει σημαντική αλλαγή των μετεωρολογικών φαινομένων και για τον ορισμό τους απαιτούνται δεδομένα για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Οι πιθανότητες να βιώσουμε μία μαζική ηλιακή καταιγίδα μέχρι το 2014 είναι μία στις οκτώ λένε επιστήμονες, καθώς ο ήλιος περνάει στην διετή φάση που οι ηλιακές καταιγίδες θα είναι σε έξαρση.
Τέτοιες κλιματικές αλλαγές έχουν παρατηρηθεί πολλές φορές στο παρελθόν και οφείλονται σε:

Ø Εξωτερικά αίτια όπως Ηλιακή δραστηριότητα, Τροχιά της γης, Μετεωρίτες κλπ.

Ø Εσωτερικά φυσικά αίτια όπως η έκρηξη ηφαιστείων, απρόβλεπτα φυσικά φαινόμενα κλπ.

Ø Εσωτερικά ανθρωπογενή αίτια, όπως οι εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου, η εξαφάνιση των δασών, η διάβρωση κλπ.

ΠΑΓΚΟΣΜΙΕΣ ΕΚΠΟΜΠΕΣ ΑΕΡΙΩΝ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ – ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΧΩΡΩΝ

 Από το διάγραμμα φαίνεται ότι 15 χώρες (η Ε.Ε των 25 σαν ενιαία οντότητα )από το σύνολο των 188 ευθύνονται για το 80% των εκπομπών CO₂.
Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι συνολικές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από το 1.850 (έναρξη βιομηχανικής εποχής ) έως τις ημέρες μας.
Χαρακτηριστικά στοιχεία:

·        Οι χώρες του G-8 (αναπτυγμένες) αντιπροσωπεύουν το 13,5/% του πληθυσμού και ευθύνονται για το 61,5% των αερίων θερμοκηπίου.

·        Οι χώρες G-77 και η Κίνα (αναπτυσσόμενες) αντιπροσωπεύουν το 75,6% του πληθυσμού και ευθύνονται για το 20% των αερίων θερμοκηπίου.

Με την ανάπτυξη συνεπάγεται αύξηση της κατανάλωσης ενέργειας.
Το πρόβλημα των κλιματικών αλλαγών είναι «σύγχρονο» και περίπλοκο, διότι αφενός αφορά σε παγκόσμιο επίπεδο και αφετέρου θα πρέπει να ληφθούν υπόψη και άλλα θέματα όπως η φτώχεια, η οικονομική ανάπτυξη και η αύξηση του πληθυσμού.
Η εύρεση λύσης δεν είναι εύκολη αλλά και η αγνόηση του προβλήματος μπορεί να επιδεινώσει την κατάσταση.
Οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου σε μια περιοχή δεν επηρεάζουν αποκλειστικά το κλίμα της συγκεκριμένης περιοχής. Για τις όποιες αλλαγές του κλίματος, όπως συμβαίνει και στην Ελλάδα δεν ευθύνονται αποκλειστικά οι εκπομπές αερίων θερμοκηπίου της χώρας μας.
Το φαινόμενο του θερμοκηπίου εκτυλίσσεται σε απόσταση περίπου 25 χλμ. από την επιφάνεια της γης .Επομένως η επίδραση του φαινομένου, δηλαδή οι κλιματικές αλλαγές, αφορούν συνολικά τη γη και όχι ένα συγκεκριμένο τόπο.
Επιπλέον, οι επιπτώσεις των κλιματικών αλλαγών σε μια περιοχή δεν είναι ανάλογες των αερίων θερμοκηπίου που εκπέμπει η περιοχή.
Το κλίμα παρουσιάζει φυσιολογικές διακυμάνσεις (π.χ. αυξομειώσεις της θερμοκρασίας σε μία περιοχή) εφόσον οι μεταβολές δεν γίνονται μέσα σε λίγες δεκαετίες και προς μία μόνο κατεύθυνση.
Αντίθετα, στην κλιματική αλλαγή, παρατηρείται μια διαρκής μετατόπιση των μετεωρολογικών συνθηκών από την μέση κατάστασή τους. Αυτό που παρατηρείται από τα τέλη του 20ού αιώνα μέχρι σήμερα είναι η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη μας. Σίγουρα υπάρχουν φυσικές αιτίες (αλλαγές στην ηλιακή και ηφαιστειακή δραστηριότητα) που επηρεάζουν το κλίμα αλλά το συμπέρασμα της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC, 2001) είναι ότι: "Υπάρχουν ισχυρότερες ενδείξεις ότι το μεγαλύτερο μέρος της θέρμανσης που παρατηρείται τα τελευταία 50 χρόνια μπορεί να αποδοθεί στις ανθρώπινες δραστηριότητες και συγκεκριμένα κυρίως λόγω της αύξησης της συγκέντρωσης στην ατμόσφαιρα των λεγόμενων "θερμοκηπιακών"αερίων όπως το διοξείδιο του άνθρακα ". Το πρόβλημα των κλιματικών αλλαγών είναι η διατάραξη του ισοζυγίου του ύδατος και γι' αυτό υπάρχουν ενδείξεις και αποδείξεις σε όλο τον πλανήτη.

Το νερό στη φύση βρίσκεται σε έναν συνεχή κύκλο...Από την αρχή του κόσμου, το νερό ταξιδεύει ξανά και ξανά διανύοντας το ίδιο μακρινό, κυκλικό ταξίδι

 Το καλοκαίρι του 2003 εμφανίστηκε ένα πάρα πολύ σπάνιο φαινόμενο καύσωνα, πιθανότατα το θερμότερο στην Ευρώπη από το 1.500 μ.Χ. και πρόσφατα εκτιμήθηκε ότι η ανθρώπινη επίδραση που ήδη διακρίνεται στο κλίμα, διπλασίασε την πιθανότητα εμφάνισης του. Το 2.005 και το 2.010 είχαμε της πιο θερμές χρονιές. Τα κλιματικά μοντέλα προβλέπουν ότι με ένα μέσο προς υψηλό σενάριο κατανάλωσης ενέργειας, μέχρι το 2.080 στην Ευρώπη, οι καύσωνες θα γίνουν θερμότεροι και μεγαλύτερης διάρκειας ,ενώ οι χειμώνες θα είναι πιο σύντομοι. Τα μοντέλα αυτά δεν μπορούν να προβλέψουν ακριβώς τι καιρό θα κάνει σε μια δεδομένη χρονική στιγμή στο μέλλον, αλλά μπορούν να δώσουν εκτιμήσεις για την πιθανότητα εμφάνισης των ακραίων καιρικών φαινομένων. Συγκεκριμένα, η εκδήλωση ενός τέτοιου φαινομένου θα θεωρείται συνηθισμένη αν συνεχίσουμε να καταναλώνουμε υδρογονάνθρακες με τους ίδιους ρυθμούς.
 Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, σε διάφορες περιοχές της Γης (Νότια Αμερική, Αυστραλία, Ιβηρική χερσόνησος, Κίνα κ.α.), παρατηρείται ότι όταν υπάρχει μειωμένη ποσότητα βροχοπτώσεων (κάτω του μέσου όρου), τότε η πιθανότητα για περισσότερες μέρες καύσωνα (άνω του μέσου όρου) αυξάνεται σημαντικά, πάνω από 70%. Σε άλλες περιοχές, όπως στη Βόρεια Αμερική και την Ανατολική Ευρώπη, το έλλειμμα βροχών αυξάνει την πιθανότητα περισσότερων καυσώνων κατά 60% περίπου.

         
Ακραίες μεταβολές της θερμοκρασίας και καύσωνες διαρκείας θα γνωρίσουν η Μεσόγειος και άλλες περιοχές στην Ασία, την Ευρώπη και την Αμερική μέσα στα επόμενα 60 χρόνια υποστηρίζει μια νέα επιστημονική έρευνα

 Ένα άλλο πρόβλημα που παρουσιάζεται είναι η διατάραξη του υδρολογικού κύκλου. Υπάρχουν ενδείξεις ότι η κλιματική αλλαγή με την αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη μας συνοδεύεται και από μεταβολές στην βροχόπτωση, την ροή των ποταμών και τα αποθέματα διαθέσιμου νερού. Οι παρατηρούμενες αλλαγές όμως παρουσιάζουν σημαντικές διαφορές από περιοχή σε περιοχή, τονίζοντας την πολυπλοκότητα του κλιματικού συστήματος και την επίδραση των κλιματικών αλλαγών στον υδρολογικό κύκλο. Στην Κεντρική Ευρώπη τα τελευταία 50 χρόνια, κατά μέσο όρο, έχουν αυξηθεί κατά 4 οι ημέρες με ισχυρή βροχόπτωση, ενώ στην Ιβηρική Χερσόνησο και τα Βαλκάνια έχουν μειωθεί κατά 2-3 περίπου ημέρες. Οι προβλέψεις των κλιματικών μοντέλων για την βροχόπτωση είναι πιο αβέβαιες από αυτές της θερμοκρασίας (γι' αυτό και πρέπει να ερμηνεύονται προσεκτικά) και δείχνουν ότι στην Ευρώπη μέχρι το 2.080 θα έχουμε μείωση της βροχόπτωσης .
Η αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού και η κλιματική αλλαγή απειλούν με συρρίκνωση τα διαθέσιμα αποθέματα του πόσιμου νερού στον πλανήτη, που αντιστοιχεί μόλις στο 1% της συνολικής ποσότητας.
 Στις βιομηχανικές χώρες το 100% του πληθυσμού έχει πρόσβαση σε πόσιμο νερό για την κάλυψη των αναγκών του, το ποσοστό αυτό πέφτει στο 80-85% στις χώρες της Ασίας και της Μέσης Ανατολής και στο 50-60% στην υποσαχάρια Αφρική. Ο μέσος Βόρειο-Αμερικανός καταναλώνει περίπου 6 φορές περισσότερο νερό από το μέσο Ινδό και 30 φορές από το μέσο Κενυάτη.

Ο τόπος έχει σημάδια ανυδρίας.

΄Ηδη, περισσότερο από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι δεν έχουν πρόσβαση σε πόσιμο νερό, ενώ πάνω από δύο δισεκατομμύρια δεν διαθέτουν νερό για τις στοιχειώδες ανάγκες υγιεινής, οδηγώντας στον θάνατο από επιδημίες -που μπορούν να προληφθούν- πέντε εκατομμύρια ανθρώπους κάθε χρόνο, κυρίως παιδιά.
 Στο μέλλον η κατάσταση προβλέπεται να γίνει ακόμη πιο εφιαλτική, κυρίως λόγω της αύξησης του πληθυσμού στις αναπτυγμένες χώρες και συνεπώς, του πολλαπλασιασμού της κατανάλωσης. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τροφίμων, τα επόμενα 15 χρόνια, 1,8 δισεκατομμύρια άνθρωποι θα ζουν σε χώρες ή σε περιοχές με σοβαρό πρόβλημα λειψυδρίας, ενώ τα δύο τρίτα του παγκόσμιου πληθυσμού θα διαβιούν σε συνθήκες ξηρασίας. Επιπλέον, η χρήση του πόσιμου νερού θα αυξηθεί, σύμφωνα με τις προβλέψεις των επιστημόνων, κατά 50% στον αναπτυγμένο κόσμο και κατά 18% στις χώρες που βρίσκονται υπό ανάπτυξη. 

Τα υπόγεια νερά, στα οποία βρίσκεται το 30% του διαθέσιμου πόσιμου νερού, αντιμετωπίζουν σοβαρό κίνδυνο από την υπεράντληση και τη ρύπανση. ΄Ηδη το νερό σε πολλούς υδροφορείς είναι ακατάλληλο για ανθρώπινη κατανάλωση εξαιτίας της ανθρωπογενούς παρέμβασης και ο ρυθμός της άντλησής του υπερβαίνει τον χρόνο που χρειάζεται για να αναπληρωθεί. Σύμφωνα με το πρόγραμμα της αποτίμησης νερού της UNESCO, σε παγκόσμιο επίπεδο, το 70% των αποθεμάτων γλυκού νερού χρησιμοποιείται για άρδευση, το 22% για τη βιομηχανία και περίπου το 8% για οικιακή χρήση.

Σπήλαιο με   υπόγεια ποτάμια  με   βαθιά, κρυστάλλινα νερά και   φυσικά  πηγάδια κυριαρχούν σε αυτό το σπήλαιο με θεαματικούς σχηματισμούς βράχων  και σταλακτίτες καθώς και  απολιθώματα.  Μπορείτε όταν βρεθείτε  στο Μεξικό να το εξερευνήστε με τα πόδια ή με καταδύσεις.

 Η καταπολέμηση των κλιματικών αλλαγών μπορεί να έχει και θετικές συνέπειες, οι οποίες είναι οικονομικά συμφέρουσες:

    Με τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και άλλων φυσικών πόρων συνεπάγεται εξοικονόμηση χρημάτων

    Η διαφοροποίηση των αξιοποιούμενων ενεργειακών πηγών, συμπεριλαμβανομένων των ανανεώσιμων, θα καταστήσει τις οικονομίες μας λιγότερο ευάλωτες στις αυξομειώσεις της τιμής του πετρελαίου.

Η αλλαγή του κλίματος είναι ένα παγκόσμιο πρόβλημα, όμως, καθένας από μας έχει τη δύναμη να κάνει τη διαφορά. Ακόμη και μικρές αλλαγές στις καθημερινές μας συνήθειες μπορούν να συμβάλλουν στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου χωρίς να επηρεαστεί αρνητικά η ποιότητα της ζωής μας.
Καθήκον της επιστημονικής κοινότητας είναι πρώτα να τεκμηριώσει τις παρατηρούμενες κλιματικές αλλαγές και να προσπαθήσει να κατανοήσει καλύτερα τους πολύπλοκους μηχανισμούς του κλιματικού συστήματος και τους παράγοντες που το επηρεάζουν, φυσικούς και ανθρωπογενείς, καθώς και τις επιπτώσεις τους στα οικοσυστήματα και την κοινωνία. Αυτό απαιτεί την συνεργασία επιστημόνων από πολλά γνωστικά πεδία (στην Ατμόσφαιρα, Βιόσφαιρα, Ενέργεια, Οικονομία και Τεχνολογία). Για την αποφυγή των επικίνδυνων ανθρώπινων παρεμβολών στο κλιματικό σύστημα είναι πλέον φανερό ότι απαιτείται η σταθεροποίηση των συγκεντρώσεων των θερμοκηπιακών αερίων στην ατμόσφαιρα. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με συντονισμένες αλλά και συνολικές προσπάθειες σε παγκόσμια κλίμακα μεταξύ των κρατών. Θα απαιτηθεί όμως (και μάλιστα γρήγορα) και σε ατομικό επίπεδο, η ριζική αλλαγή των συνηθειών και τεχνολογιών στην κατανάλωσης της ενέργειας και του τρόπου ζωής γενικότερα. Ένα είναι το προτεινόμενο μέτρο: η τάχιστα απεξάρτησή μας από το πετρέλαιο και τον άνθρακα και η στροφή μας σε άλλες μορφές ενέργειας. Το υδρογόνο, οι ΑΠΕ προσφέρονται σήμερα περισσότερο από ποτέ.

  
Η ταχεία μεταφορά μεγάλης μάζας αέρα από μια περιοχή σε μια άλλη λόγω της διαφοράς θερμοκρασίας στην επιφάνεια της γης δημιουργεί ανέμους. Η Γερμανία εξετάζει το ενδεχόμενο της μετατροπής αιολικής ενέργειας σε υδρογόνο ως πηγή ενέργειας .