49^ο ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

ΕΞΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΟΥ ΑΡΗ

   Ο Άρης είναι μέχρι σήμερα ο πλανήτης στον οποίο έχουν σταλεί οι περισσότερες διαστημοσυσκευές, και για τον οποίο γνωρίζουμε τα περισσότερα από κάθε άλλον στο ηλιακό σύστημα. Αιτία για αυτό είναι η σχετική εγγύτητά του στον δικό μας πλανήτη, οι υποθέσεις για ύπαρξη ζωής στην επιφάνειά του καθώς και η σχετική ευκολία, σε σχέση με τον άλλο κοντινό σε μας πλανήτη, την Αφροδίτη, με την οποία θα μπορούσε να εγκατασταθεί μια ανθρώπινη αποικία στην επιφάνειά του. Το παράθυρο εκτόξευσης προς τον Άρη, η περίοδος δηλαδή κατά την οποία μπορεί να εκτοξευτεί μια διαστημοσυσκευή έτσι ώστε να πραγματοποιήσει το ταξίδι προς τον πλανήτη στο μικρότερο   δυνατό χρόνο, ανοίγει κάθε δυο χρόνια, λόγώ των κινήσεών τους γύρω από τον ήλιο.

Ταυτόχρονα ο Άρης είναι και ο πλανήτης που έχει "εξαφανίσει" τις περισσότερες διαστημοσυσκευές που στάλθηκαν προς αυτόν: σχεδόν 1 στις 3 αποστολές κατέληξαν σε αποτυχία, κάτι που κάνει κάθε αποστολή στον Άρη, τουλάχιστον μέχρι την άφιξή της, πηγή αγωνίας για τους επιστήμονες, που αστειευόμενοι μιλούν για την «κατάρα του Άρη».

   Οι προσπάθειες για εξερεύνηση του πλανήτη ξεκίνησαν το 1960 από τους Σοβιετικούς με το πρόγραμμα Marsnik, το οποίο δεν είχε ιδιαίτερη επιτυχία.

   Το 1964, το αμερικανικό Μάρινερ 4 πέρασε δίπλα από τον πλανήτη και έστειλε τις πρώτες φωτογραφίες από την επιφάνειά του, αποκαλύπτοντας έναν άνυδρο πλανήτη γεμάτο κρατήρες και κατά τα φαινόμενα χωρίς ζωή.

   Ακολούθησαν τα σκάφη του σοβιετικού προγράμματος Μαρς, που έγιναν τα πρώτα που προσγειώθηκαν στην επιφάνεια ενός άλλου πλανήτη, και λειτούργησαν για λίγο μετά την προσεδάφιση.

   Η πρώτη σημαντική εξερεύνηση έγινε από τα δυο σκάφη Πρόγραμμα Βίκινγκ της NASA που προσεδαφίστηκαν στην επιφάνειά του, τον Αύγουστο και Σεπτέμβριο του 1976. Έστειλαν τις πρώτες φυτογραφίες από την επιφάνεια, μελέτησαν το κλίμα και εκτέλεσαν μια σειρά πειραμάτων για την ύπαρξη ή μη ζωής στον πλανήτη, με αμφιλεγόμενα αλλά πιθανότατα αρνητικά αποτελέσματα.

   Η επόμενη φάση στην εξερεύνηση του Άρη ξεκίνησε τη Δεκαετία 1990, με τις αποστολές Mars Global Surveyor και Mars Pathfinder της NASA, που μελέτησαν τον πλανήτη από τροχιά και από την επιφάνειά του αντίστοιχα.

Mars Observer and Mars Global Surveyor                                                                                                 Mars Pathfinder

    Μετά από μερικές ακόμα αποτυχίες, το 2005 έφτασαν στον Άρη τα δίδυμα ρομπότ ''Spirit'' και ''Opportunity'', που μελετούν από τότε την επιφάνειά του, και διαπίστωσαν την ύπαρξη, στο απώτατο παρελθόν, υγρού νερού στην επιφάνεια.

   Πολύτιμες πληροφορίες μας έστειλαν επίσης το Mars Express της ESA, που διαπίστωσε την ύπαρξη πάγου νερού στο υπέδαφος, και Mars Observer, που μεταφέρει την ισχυρότερη κάμερα που στάλθηκε ποτέ σε άλλο πλανήτη.

   Η πιο πρόσφατη εξερευνητική αποστολή στον «Κόκκινο Πλανήτη» είναι της διαστημικής συσκευής Φοίνιξ  της NASA, που εκτοξεύτηκε στις 4 Αυγούστου του 2007 και έφτασε στις αρκτικές περιοχές του βόρειου ημισφαιρίου του Άρη στις 25 Μαΐου του 2008, μελετώντας τις πολικές περιοχές του μέχρι το Νοέμβριο του ίδιου έτους.

    Για το 2011 προγραμματίζεται το ''Phobos-Grunt'', συνεργασία Ρωσίας-Κίνας, και την ίδια χρονιά θα επιστρέψει και η NASA με το ρομπότ ''Curiosity'', πιο γνωστό προς το παρόν σαν ''Mars Science Laboratory''. Τα μακροπρόθεσμα σχέδια της NASA προβλέπουν μια επανδρωμένη αποστολή στον Άρη, αλλά η εκτόξευσή της αποκλείεται να πραγματοποιηθεί πριν από το 2025 τουλάχιστον.

Τι είναι το MARS500;

   Η πρώτη πλήρης εξομοίωση ενός επανδρωμένου ταξιδιού στον Άρη βρίσκεται σε κομβικό σημείο.

   Το διαστημόπλοιο «έφτασε» στον κόκκινο πλανήτη μετά από 244 ημέρες διαπλανητικής πτήσης. Τρία μέλη της αποστολής θα «προσεδαφιστούν» στον Άρη στις 12 Φεβρουαρίου και θα κάνουν τρεις "βόλτες" σε εξομοιωμένο αρειανό έδαφος. Το MARS500 ένα πρωτοποριακό διεθνές πρόγραμμα για την μελέτη των διαστημικών ταξιδιών μεγάλης διάρκειας, βρίσκεται σε λειτουργία τους τελευταίους 8 μήνες. Οι συμμετέχοντες βρίσκονται στη Μόσχα, σε ένα ερμητικά κλεισμένο χώρο που παίζει το ρόλο του διαστημόπλοιου.

   «Το MARS500 σήμερα είναι μια εμπλουτισμένη εξομοίωση, αλλά φιλοδοξούμε να το κάνουμε πραγματικότητα», είπε η Simonetta Di Pippo διευθύντρια της ESA για την επανδρωμένες διαστημικές αποστολές.
   Την 1η Φεβρουαρίου το διαστημόπλοιο μπήκε σε ελλειπτική τροχιά γύρω από τον Άρη, όπως προέβλεπε το σενάριο. Η τελική προσέγγιση άρχισε στις 24 Δεκεμβρίου 2010 αλλάζοντας την πορεία από διαπλανητική σε σπειροειδή, οδηγώντας το κοντά στον κόκκινο πλανήτη.
   Το πλήρωμα έχει ανοίξει την καταπακτή ανάμεσα στο μητρικό σκάφος και το ομοίωμα της ακάτου προσεδάφισης.

   Τις ερχόμενες ημέρες, το φορτίο της ακάτου θα μεταφερθεί στο χώρο διαμονής και η άκατος θα ετοιμαστεί για «αποκόλληση» και «προσεδάφιση». Τότε το πλήρωμα θα χωριστεί: Ο Ρώσος Alexandr Smoleevskiy, ο Iταλός Diego Urbina και ο Κινέζος Wang Yue θα μπουν στην άκατο, ενώ οι υπόλοιποι Romain Charles από την Γαλλία και Sukhrob Kamolov και Alexey Sitev από τη Ρωσία θα παραμείνουν υπό τροχιά. Η καταπακτή θα κλείσει στις 8 Φεβρουαρίου, η άκατος θα αποκολληθεί και θα «αγγίξει» το αρειανό έδαφος στις 12 Φεβρουαρίου.Η πρώτη βόλτα θα γίνει στις 14 Φεβρουαρίου από τον Alexandr Smoleevskiy και τον Diego Urbina.

   Ο χώρος που θα είναι το «έδαφος», βρίσκεται δίπλα στις εγκαταστάσεις διαμονής του MARS500. Η δεύτερη βόλτα θα γίνει από τους Smoleevskiy και Wang Yue στις 18 Φεβρουαρίου και η τρίτη από τους Smoleevskiy και Urbina στις 22.
   Στις 23 Φεβρουαρίου η άκατος θα εγκαταλείψει το έδαφος του Άρη και θα προσκολληθεί στο μητρικό σκάφος. Το πλήρωμα της θα μείνει σε καραντίνα για τρεις ημέρες και στις 27 Φεβρουαρίου η καταπακτή θα ανοίξει και οι αστροναύτες θα είναι και πάλι όλοι μαζί.  Στις 28 Φεβρουαρίου η άκατος θα φορτωθεί με σκουπίδια και άχρηστα αντικείμενα και θα εγκαταλειφθεί. Την 1η Μαρτίου το σκάφος θα αρχίσει να απομακρύνεται από τον Άρη. Στη συνέχεια αρχίζει το ταξίδι της επιστροφής και το πλήρωμα θα αντιμετωπίσει μια ακόμη διαπλανητική διαδρομή μέχρι τις αρχές Νοεμβρίου του 2011 που αναμένεται να φτάσει στη Γη.

ΚΡΑΒΒΑΡΙΤΗ ΜΥΡΤΩ B2

ΚΩΤΣΑΚΗ ΣΤΑΜΑΤΙΑ B2

ΝΙΚΑ ΦΩΤΕΙΝΗ B2

Βιβλιογραφια

    Cite web|url=http://phoenix.lpl.arizona.edu/05_25_pr.php|title=Mars Pulls Phoenix In|work=University of Arizona Phoenix mission Website|accessdate=25-5-2008 

    www.spacetravels.gr/html/mars500.html

    nssdc.gsfc.nasa.gov